بررسی زراعی و اقتصادی کشت مخلوط یونجه با گیاهان علوفه‌ای یکساله

کشت مخلوط یکی از راه‌های افزایش عملکرد در واحد سطح محصولات زراعی می‌باشد. هدف از این مطالعه، بررسی زراعی و اقتصادی کشت مخلوط یونجه با گیاهان علوفه‌ای یکساله و مقایسه آن با کشت خالص بود. به همین منظور طرح آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار به مدت دو سال زراعی 1386 و 1387 در مزرعه موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر در کرج اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل نسبت‌های مختلف بذر مخلوط یونجه با گیاهان همراه (شبدر ایرانی، شبدر لاکی و کلزای علوفه‌ای) بصورت 100 : 0، 75 : 25، 50 : 50 و 0 : 100 درصد (یونجه-گیاه همراه) بود. برای صفات زراعی تجزیه واریانس و مقایسه میانگین برای عملکرد علوفه تر و خشک و جهت مقایسه اقتصادی کشت مخلوط و تک کشتی از تکنیک بودجه‌بندی جزیی و تحلیل سربه سر استفاده شد. نتایج نشان داد بین نسبت‌های کشت مخلوط از نظر عملکرد علوفه تر و خشک به ترتیب در سطح احتمال 1 و 5 درصد تفاوت معنی‌داری وجود داشت. جایگزینی تیمار یونجه 75% و شبدر لاکی 25% توسط سایر تیمارها غیراقتصادی بود. سودخالص کاربرد این تیمار انتخابی 94/14 میلیون ریال در هکتار بود که از سایر تیمارها بیشتر بود. نقطه سربه سر هزینه تیمار برتر انتخابی (یونجه 75% + شبدر لاکی 25% ) نسبت به کاربرد تیمار یونجه خالص (تیمار در اولویت دوم) و یونجه 75% + کلزای علوفه‌ای 25% (تیمار در اولویت سوم) بترتیب 8/22 و 8/24 میلیون ریال محاسبه شد. نقطه سربه سر درآمد ناخالص تیمار برتر انتخابی (یونجه 75% + شبدر لاکی 25% ) نسبت به کاربرد تیمار یونجه خالص (تیمار در اولویت دوم) و یونجه 75% + کلزای علوفه‌ای 25% (تیمار در اولویت سوم) بترتیب 6/34 و 7/32 میلیون ریال محاسبه شد.